Πρόγραμμα για τον «κριτικό γραμματισμό»

ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ «ΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ»

Την Τετάρτη, 5 Δεκεμβρίου 2012, ώρα 18.00 ως 21.30 μμ., στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ξενοδοχείου «ΦΑΙΔΩΝ», πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση των μελών του Ομίλου Εκπαιδευτικών για τη Γλώσσα και τη Λογοτεχνία και έγινε η έναρξη του Προγράμματος για τον «Κριτικό Γραμματισμό» με εισηγητή τον κ. Κωνσταντίνο Ντίνα, Καθηγητή Γλωσσολογίας της Ελληνικής Γλώσσας και της Διδακτικής της στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ο οποίος είναι και ο επιστημονικός υπεύθυνος του Προγράμματος.

Ο κριτικός γραμματισμός μας δίνει τη δυνατότητα «να μπορούμε να διαβάζουμε και πίσω από αυτά που άνθρωποι λένε ή μας αφήνουν να καταλάβουμε», επισημαίνει ο καθηγητής γλωσσολογίας Κωνσταντίνος Ντίνας.

Στην έναρξη της συνάντησης απηύθυναν χαιρετισμούς ο Αντιδήμαρχος Παιδείας Φλώρινας, κ. Νίκος Αλεξιάδης, και ο Πρόεδρος των Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Φλώρινας, κ. Γιάννης Μπάτσιος, οι οποίοι εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για την πολυάριθμη προσέλευση των συναδέλφων τους και τη διάθεσή τους για επιμορφωτικές δραστηριότητες, ενώ  συνεχάρησαν τους διοργανωτές για την πρωτοβουλία τους, που σε δύσκολους καιρούς έρχεται να ενισχύσει το σημαντικό εκπαιδευτικό έργο που προσφέρουν οι λειτουργοί της δημόσιας Εκπαίδευσης.

Στη συνέχεια, οι οργανώτριες του Ομίλου Εκπαιδευτικών για τη Γλώσσα και τη Λογοτεχνία, κκ. Κωνσταντία Βαϊρινού, Όλγα Μούσιου-Μυλωνά και Άννα Πολατίδου, κατέθεσαν τον ενθουσιασμό τους για την ανταπόκριση των συναδέλφων στην πρόσκληση για τη δημιουργία του Ομίλου, που αποδεικνύει το μεγάλο ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών για τη Γλώσσα μας και το γλωσσικό μάθημα, και υπογράμμισαν τη σημασία μιας κοινής επιμορφωτικής δράσης εκπαιδευτικών από όλες τις βαθμίδες και από διαφορετικές ειδικότητες.

Ο κ. Ντίνας στην εμπεριστατωμένη εισήγησή του κατέδειξε ότι η γλώσσα ως το βασικό μέσο επικοινωνίας ανάμεσα στους ανθρώπους και ως όχημα της ανθρώπινης σκέψης, αναδεικνύεται πλέον και ως μηχανισμός κατασκευής και αναδόμησης στάσεων, αξιών, κοινωνικών τάσεων και ιδεολογίας. Επομένως, η διδασκαλία της γλώσσας μέσα σε συνθήκες κοινωνικής ανισότητας δεν είναι ένα τεχνικό και διδακτικό ζήτημα, αλλά άπτεται μιας γενικότερης εκπαιδευτικής στάσης που βλέπει την εκπαιδευτική διαδικασία ως μια διαπραγμάτευση ταυτοτήτων τόσο ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και τους μαθητές όσο και ανάμεσα στους ίδιους τους μαθητές.

Επίσης, με αναφορές σε πολυτροπικά κείμενα, όπως οι διαφημίσεις, και με την αξιοποίηση πολλών παραδειγμάτων επισήμανε ότι οι σύγχρονες κοινωνικές και πολιτισμικές συνθήκες, όπως η κυριαρχία της πολυπολιτισμικότητας, η οικονομική και κοινωνική ρευστότητα, η αλλαγή των εργασιακών σχέσεων και δεδομένων, ο υπερπληθωρισμός των πληροφοριών, ο καταιγιστικός πολλαπλασιασμός των γνώσεων, η εξάπλωση της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, κ.ά., έχουν επιβάλλει ένα νέο επικοινωνιακό τοπίο, όπου οι γραμματισμοί και ιδίως ο κριτικός γραμματισμός είναι μια απαραίτητη δεξιότητα που οφείλει το σχολείο να αναπτύξει στους μαθητές και στις μαθήτριες. Οι σημερινοί άνθρωπος, αλλά και οι πολίτες του μέλλοντος απαιτείται να διαθέτουν ένα εύρος δεξιοτήτων που θα τους επιτρέψουν να κινηθούν με ευελιξία και δημιουργικότητα σε ένα εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον που έχει αυξημένες και μεταβαλλόμενες απαιτήσεις.

Αυτές οι συνθήκες μας οδηγούν σε νέες διδακτικές προσεγγίσεις και σε νέα παιδαγωγική «φιλοσοφία», που έχει ως επίκεντρο τον μαθητή, που δίνει έμφαση στην καινοτομία και στη χρήση των νέων μέσων, που απαιτεί την «ανάγνωση» των ποικίλων κειμένων πέρα και πίσω από τα γράμματα και τις λέξεις, και που τελικά εδραιώνει στη συνείδηση των μαθητών τις δημοκρατικές αξίες, τις αρχές της ισονομίας μεταξύ των πολιτών, το σεβασμό στο περιβάλλον και το στόχο της αειφόρου ανάπτυξης, την ανθρώπινη αλληλεγγύη και την αποδοχή της διαφορετικότητας.

Η συμμετοχή των εκπαιδευτικών ήταν πολυπληθής και ενθουσιώδης. Περισσότεροι από 200 νηπιαγωγοί, δάσκαλοι και καθηγητές από όλη τη Δυτική Μακεδονία και κυρίως από την Περιφερειακή Ενότητα της Φλώρινας παρακολούθησαν με ενδιαφέρον τις εργασίες και συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο με τις επιμορφωτικές τους ανάγκες, προκειμένου να σχεδιαστεί η συνέχεια των μαθημάτων με βάση τις προσδοκίες και τις επιθυμίες όσων παρακολουθούν. Στη διάρκεια της συνάντησης υποβλήθηκαν αρκετά ερωτήματα και τέθηκαν ποικίλες διαστάσεις των θεμάτων της εισήγησης από τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς.

Οι διοργανωτές ευχαριστούμε τη διεύθυνση του Ξενοδοχείου «ΦΑΙΔΩΝ» για τη δωρεάν παραχώρηση της αίθουσας, που διευκολύνει την πραγματοποίηση του Προγράμματος, και την άψογη εξυπηρέτηση που μας προσφέρει.

Το δεύτερο μάθημα θα πραγματοποιηθεί την επόμενη Τετάρτη, 12-12-2012, ώρα 18.00 ως 21.30 μμ., στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ξενοδοχείου «ΦΑΙΔΩΝ», με εισηγητή τον κ. Σωφρόνη Χατζησαββίδη, Καθηγητή Γλωσσολογίας και Διδακτικής της μητρικής γλώσσας στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής Προσχολικής Ηλικίας του Α.Π.Θ., με το πολύ ενδιαφέρον θέμα για τις «Τεχνικές βελτίωσης του γραπτού λόγου των μαθητών» και η είσοδος είναι ελεύθερη για κάθε ενδιαφερόμενο.

Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Κωνσταντίνος Ντίνας

Καθηγητής Γλωσσολογίας της Ελληνικής Γλώσσας και της Διδακτικής της

Πρόεδρος Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Φλώρινας

ΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ

Κωνσταντία Βαϊρινού

Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής Φλώρινας

Όλγα Μούσιου-Μυλωνά

Σχολική Σύμβουλος 1ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Φλώρινας

Άννα Πολατίδου

Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Φλώρινας

 

ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ

Για το πρόγραμμα δήλωσαν:

ΜΟΥΣΙΟΥ ΟΛΓΑ, Σχολική Σύμβουλος 1ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Φλώρινας

 

Μαζί με τις συναδέλφους Κωνσταντία Βαϊρινού σχολική σύμβουλο προσχολικής αγωγής και Άννα Πολατίδου σχολική σύμβουλο φιλολόγων Φλώρινας, δημιουργήσαμε ένα όμιλο εκπαιδευτικών οι οποίοι ενδιαφέρονται για τη γλώσσα και τη λογοτεχνία, με στόχο να διευρύνουμε τις γνώσεις μας στον τομέα αυτόν, πράγματα τα οποία αγαπούμε και θέλουμε να τα προωθήσουμε.

Είχαμε τη χαρά της συνεργασίας με το εργαστήρι της γλώσσας του παιδαγωγικού τμήματος νηπιαγωγών Φλώρινας και με υπεύθυνο τον καθηγητή κ. Ντίνα, γλωσσολόγο και πρόεδρο του τμήματος.

Θα είναι υπεύθυνος του προγράμματος που θα υλοποιηθεί αυτή τη χρονιά με θέμα τον κριτικό γραμματισμό.  Θα γίνουν γύρω στα 12 τετράωρα μαθήματα, με 40 ώρες επιμορφωτικής δραστηριότητας.

Πιστεύουμε ότι όσοι παρακολουθήσουν το πρόγραμμα αυτό θα αποκομίσουν σημαντικά οφέλη.

Κωνσταντίνος Ντίνας, Καθηγητής Γλωσσολογίας της Ελληνικής Γλώσσας και της Διδακτικής της, Πρόεδρος Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Φλώρινας

 

Η συνάντηση με τους εκπαιδευτικούς θα είναι χρήσιμη γιατί, θα μπορέσουμε να δούμε πως μπορούμε να διαβάζουμε τα γράμματα και κάτω από τις λέξεις.

Ο κριτικός γραμματισμός είναι ένας τρόπος προσέγγισης της γλώσσας και ανάγνωσης ταυτόχρονα του κόσμου με τη γλώσσα δεν απεικονίζουμε απλώς τον κόσμο αλλά ουσιαστικά κατασκευάζουμε την πραγματικότητα. Όπου οι λέξεις που επιλέγουμε , οι φράσεις και οι δομές της γλώσσας που χρησιμοποιούμε είναι αποτέλεσμα επιλογών και αποκλεισμού μεταξύ πολλών άλλων που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε.

Επομένως από την ώρα που θα επιλέξουμε να μιλήσουμε έτσι και όχι αλλιώς, ή να γράψουμε έτσι και όχι αλλιώς, σημαίνει ότι ή θέλουμε να εκδηλώσουμε ή να κρύψουμε τις προθέσεις μας. Πρέπει να μπορούμε να διαβάζουμε και πίσω από αυτά που άνθρωποι λένε ή μας αφήνουν να καταλάβουμε.