27η Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα, γνωστή και ως COP 27 („Conference of the Parties“)

Η 27η Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα, γνωστή ως COP 27 (ή η 27η Διάσκεψη των μερών της Σύμβασης Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή), ξεκίνησε χθες 6-11-2022 στο  Sharm el-Sheikh της Αιγύπτου και θα διαρκέσει μέχρι τις 18 Νοεμβρίου 2022. Στόχος της Διάσκεψης αυτής είναι η ανανέωση της αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών του πλανήτη με σκοπό την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού.

Η 27η Διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή – COP27 – θα βασιστεί στα αποτελέσματα της COP 26 για να δράσει σε μια σειρά θεμάτων κρίσιμων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, ξεκινώντας από την επείγουσα ανάγκη της μείωσης των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και φθάνοντας έως την ανθεκτικότητα και την προσαρμογή των οικοσυστημάτων στις αναπόφευκτες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, καθώς επίσης στην τήρηση των δεσμεύσεων για χρηματοδότηση της δράσης για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Στην Παγκόσμια αυτή Διάσκεψη περισσότεροι από 30.000 είναι οι συμμετέχοντες. Μεταξύ των συμμετεχόντων θα παρευρίσκονται 100 αρχηγοί κρατών και πρωθυπουργοί, δήμαρχοι, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και ηγέτες επιχειρήσεων, υπουργοί και διαπραγματευτές, αλλά και ακτιβιστές. Η συνάντηση υλοποιείται στην παραπάνω αναφερόμενη αιγυπτιακή παράκτια πόλη, που θα είναι η μεγαλύτερη ετήσια συγκέντρωση για το κλίμα και την κλιματική αλλαγή.

Αντιμέτωπη με μια αυξανόμενη ενεργειακή κρίση, με συγκεντρώσεις ρεκόρ αερίων θερμοκηπίου και αυξανόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα, η COP27 επιδιώκει να ανανεώσει την αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών και να υλοποιήσει τις ιστορικές δεσμεύσεις, που αναλήφθηκαν με τη Συμφωνία του Παρισιού το 2015, για τους ανθρώπους και για τον πλανήτη.

Οι επιδράσεις και οι συνέπειες της αυξανόμενης υπερθέρμανσης – λιώσιμο των πάγων, ανύψωση της στάθμης της θάλασσας και προπαντός μια αύξηση ακραίων καιρικών φαινομένων – είναι στο μεταξύ αισθητές σε ολόκληρο τον πλανήτη. Οι συνέπειες θέτουν τους ανθρώπους, τις κοινωνίες και την παγκόσμια οικονομία σε ένα πρωτοφανή κίνδυνο και δημιουργούν νέες μείζονες απειλές ενάντια στη βιοποικιλότητα και την υγεία του ανθρώπου.

Ακόμη πιο γρήγορη από την ασταμάτητη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, είναι η αύξηση των ακραίων καιρικών συνθηκών, η οποία θα προκαλέσει γιγαντιαίο, συνεχώς αυξανόμενο πόνο και ζημιά – και αυτό το κάνει εδώ και πολύ καιρό . Για πολλά κράτη, πρόκειται για την επιβίωση του λαού και του πολιτισμού τους. Σημαντικά τμήματα της επί του παρόντος κατοικημένης επιφάνειας της γης αργά ή γρήγορα θα γίνουν μη κατοικήσιμα. Αυτό με τη σειρά του θα προκαλέσει αγώνες διανομής, πιθανόν και πολέμους, σε κάθε περίπτωση πρωτοφανή μεταναστευτικά κινήματα.

Η Αφρική πρόκειται να θέσει ως προτεραιότητα την επίτευξη προόδου στις αναληφθείσες οικονομικές αποζημιώσεις από το Βορρά προς το Νότο, για τη ζημιά που προκαλεί η υπερθέρμανση του πλανήτη, που έχει προκληθεί κυρίως από τις βιομηχανικές χώρες. Η αφρικανική ήπειρος, υπεύθυνη μόνο για το 4% των παγκόσμιων εκπομπών CO2, πληρώνει το πιο βαρύ τίμημα με πολύ σκληρές ξηρασίες, που προκαλούν λιμούς και πολύ δαπανηρή προσαρμογή.

Η ευθύνη για την κλιματική κρίση κατανέμεται πολύ άνισα. Αν ολόκληρος ο κόσμος ζούσε όπως οι χώρες της υποσαχάριας Αφρικής (με εξαίρεση τη Νότια Αφρική), σήμερα δε θα υπήρχε καθόλου κλιματική κρίση. Συνολικά, ολόκληρη η Αφρική, όπου κατοικεί το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού, είναι υπεύθυνη μόνο για το 4% όλων των εκπομπών CO₂ .

Το 2015 στη διάσκεψη του Παρισιού οι πλούσιες χώρες υποσχέθηκαν 100 δισεκατομμύρια δολάρια να δίνουν κάθε χρόνο στις φτωχότερες χώρες για την κλιματική προσαρμογή. Μέχρι στιγμής δεν έχει δοθεί ούτε δεκάρα από το παραπάνω ποσό. Αυτό δεν είναι μόνο φιλάργυρο και ανεπιεικές, αλλά και ακραία κοντόφθαλμο και αυτοκαταστροφικό.

Αξίζει επίσης να υπογραμμισθεί η έκκληση των δεκαέξι κατόχων του βραβείου Νόμπελ, συμπεριλαμβανομένων των Annie Ernaux, Wole Soyinka, Svetlana Alexievich, Mario Vargas Llosa, Patrick Modiano, μεσω της εφημρίδας Le Monde, στην οποία προτρέπουν τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, που θα είναι παρόντες στο Sharm el-Sheikh, να απαιτήσουν την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων στην Αίγυπτο1.

Η ανθρωπότητα οδεύει προς μια άβυσσο, προς μια υπερθέρμανση άνω των 2,5 βαθμών, με καταστροφικές επιπτώσεις στη ζωή μας στο μοναδικό πλανήτη, που έχουμε. Η επιστήμη προειδοποιεί την πολιτική εδώ και δεκαετίες: Τόσα πολλά αέρια θερμοκηπίου στον αέρα, προπαντός διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και μεθάνιο, προκαλούν όλο και μεγαλύτερη υπερθέρμανση στη Γη και πιθανόν ένα μεγάλο κομμάτι αυτής να καταστεί αδύνατο για κατοίκηση.

Τέλος, θα πρέπει να ληφθούν πρωτοποριακές για το κλίμα και την πολιτική αποφάσεις με δεδομένο ότι οι καταιγίδες και οι ρεκόρ θερμοκρασίες και ευρύτερα η κλιματική κρίση καθορίζει σχεδόν την καθημερινότητά μας. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η κλιματική αλλαγή κινείται με ταχύτητα και ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής δεν είναι αρκετά για να την επιβραδύνουν. Επιπροσθέτως, «εν όψει των εντάσεων μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας (λόγω του πολέμου της Ουκρανίας) ή Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (λόγω των αξιώσεων του Πεκίνου στην Ταϊβάν)»2, καθίσταται κατανοητό ότι η λήψη πολλαπλών μέτρων και μιας απόφασης για ένα τελικό έγγραφο θα είναι δύσκολη στις 18 Νοεμβρίου 2022.

1.        COP27, l’appel de seize Prix Nobel : « Nous vous exhortons à ne pas oublier Alaa Abd El-Fattah et les milliers de prisonniers politique détenus en Egypte ». Στη: Le Monde, 4/11/2022.

2.      COP 27 IN SCHARM EL-SCHEICH: Was die Weltklimakonferenz erreichen will – und wie realistisch das ist. Στο: Der Spiegel, 5/11/2022.

Δρ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ Π. ΣΥΜΕΩΝ